Toàn cảnh cuộc họp
VKIST – những “trăn trở” việc chuyển giao kết quả nghiên cứu khoa học ra thị trưởng
Kỳ họp Hội đồng Viện VKIST lần thứ hai, nhiệm kỳ II là sự kiện quan trọng thuộc kế hoạch thường niên của Viện với mục tiêu đánh giá kết quả hoạt động 9 tháng đầu năm 2023 và thông qua kế hoạch, nhiệm vụ, kế hoạch ngân sách năm 2024
Thành phần tham dự Kỳ họp lần thứ 2 gồm có: ông Bùi Thế Duy, Thứ trưởng Bộ KH&CN, Chủ tịch Hội đồng Viện; ông Nguyễn Quân, Chủ tịch Hội Tự động hóa Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội đồng Viện; và các ủy viên Hội đồng Viện. Tham dự còn có sự có mặt của Lãnh đạo và đại diện các đơn vị thuộc Bộ KH&CN, gồm Vụ Tổ chức cán bộ, Vụ Hợp tác Quốc tế, Vụ Khoa học và Công nghệ các ngành kinh tế, Kỹ thuật.
Thứ trưởng Bộ KH&CN, Chủ tịch Hội đồng Viện, Bùi Thế Duy phát biểu khai mạc
Phát biểu khai mạc, ông Bùi Thế Duy, Thứ trưởng Bộ KH&CN, Chủ tịch Hội đồng Viện, đã chào mừng các thành viên Hội đồng và toàn thể đại biểu tham dự. Chủ tịch Hội đồng Viện chia sẻ kỳ họp lần này là cơ hội để chúng ta cùng nhìn lại chặng đường đã qua và những thành quả bước đầu đạt được cũng như xác định phương hướng hoạt động trong thời gian tới, đặc biệt triển khai Dự án bắc cầu và kế hoạch giai đoạn 2 của Dự án “Hợp tác xây dựng Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam - Hàn Quốc tại Việt Nam” (Dự án ODA). Thứ trưởng Bùi Thế Duy khẳng định, sau khi kết thúc dự án giai đoạn 1, Dự án VKIST được đánh giá là rất thành công, đặc biệt mô hình Viện đã và đang được duy trì hoạt động bền vững, hiệu quả. Mô hình hoạt động thành công từ Dự án VKIST cần được chọn lọc để đưa vào cải thiện mô hình tổ chức khoa học công nghệ công lập, đặc biệt việc chuyển đổi theo thông lệ quốc tế.
Trong bài trình bày của mình về “Báo cáo kết quả công tác 9 tháng đầu năm và kế hoạch triển khai nhiệm vụ 3 tháng cuối năm 2023 và của năm 2024”, Phó Viện trưởng phụ trách Viện, ông Vũ Đức Lợi đã nêu bật một số hoạt động của VKIST như: VKIST đã triển khai 16 nhiệm vụ KH&CN các cấp; chú trọng thúc đẩy các nhiệm vụ nghiên cứu chung hợp tác với đối tác nước ngoài và doanh nghiệp như: Viện KIST, Trung tâm Dược lý học Lâm Sàng (Đại học Y Hà Nội), Viện Kỹ thuật điều khiển và Tự động hóa (Trường Đại học Bách khoa Hà Nội), Công ty Cổ phần Dược phẩm Traphaco, Công ty cổ phần Nam Dược, Công ty CP Dược Mỹ phẩm CVI, Công ty CP sản xuất dược liệu Trung ương 28… trong các lĩnh vực Công nghệ Sinh học, Công nghệ Thông tin, Điện tử, Công nghệ Môi trường.
Phó Viện trưởng phụ trách Viện VKIST – Vũ Đức Lợi báo cáo tại kỳ họp
Trong năm 2023, VKIST đã thực hiện được 7 hợp đồng dịch vụ khoa học công nghệ với tổng kinh phí là hơn 9,4 tỷ đồng. Viện đã ký Biên bản ghi nhớ thỏa thuận hợp tác với 07 doanh nghiệp và tổ chức khoa học công nghệ trong nước và quốc tế. Theo ông Vũ Đức Lợi, với sứ mệnh trở thành viện nghiên cứu ứng dụng, VKIST đã có một số công nghệ, sản phẩm có thể chuyển giao cho các đơn vị, doanh nghiệp để ứng dụng vào sản xuất, kinh doanh và có doanh nghiệp đã gửi công văn đề nghị VKIST thực hiện việc chuyển giao để nhanh chóng phát triển sản phẩm ra thị trường.
Về Kết quả, sản phẩm, đến nay, Viện đã phát triển được 10 công nghệ ở mức độ sẵn sàng chuyển giao và 08 công nghệ đang ở giai đoạn nghiên cứu hoàn thiện. Tuy nhiên, mới có 2 công nghệ được doanh nghiệp ứng dụng vào thực tiễn; có 2 công nghệ hình thành từ nhiệm vụ khoa học công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước đã được doanh nghiệp đón nhận. Tuy nhiên, VKIST đang gặp khó khăn trong việc chuyển giao kết quả, sản phẩm KH&CN được hình thành từ nhiệm vụ sử dụng ngân sách nhà nước do gặp vướng mắc về định giá theo Nghị định 70/2018/NĐ-CP.
Tại cuộc họp, ông Vũ Đức Lợi, Phó Viện trưởng phụ trách cũng đã đề xuất Bộ KH&CN, Hội đồng Viện cho phép thí điểm một số cơ chế mới trong việc Chuyển giao các kết quả, sản phẩm nghiên cứu hình thành từ nhiệm vụ KH&CN có sử dụng ngân sách cho doanh nghiệp để nhanh chóng đưa vào phục vụ sản xuất, kinh doanh.
Phó Chủ tịch Hội đồng Viện, ông Nguyễn Quân chia sẻ tại kỳ họp
Phó Chủ tịch Hội đồng Viện, ông Nguyễn Quân chia sẻ và đánh giá cao nỗ lực của lãnh đạo Viện trong việc xây dựng hành lang pháp lý vì đây là nền tảng quan trọng nhất của mọi tổ chức. VKIST là tổ chức khoa học công nghệ công lập được xây dựng mang tính thí điểm được Chính phủ thành lập theo quy định tại Nghị định số 50/2015/NĐ-CP. Qua nhiều năm, hoạt động của VKIST phát sinh nhiều vấn đề cần điều chỉnh như: giao quyền sở hữu kết quả nghiên cứu sử dụng ngân sách Nhà nước; cơ chế chuyển giao công nghệ; cơ chế tài chính cho hoạt động nghiên cứu, ứng dụng sử dụng ngân sách nhà nước…
Vì vậy, có vấn đề đặt ra là cần sửa đổi Nghị định số 50/2015/NĐ-CP để có cơ chế thí điểm dành riêng cho VKIST trên quan điểm nếu thành công sẽ nhân rộng cho các tổ chức khoa học công nghệ công lập và xem xét cho việc sửa các Luật có liên quan như Luật Sở hữu trí tuệ, Luật KH&CN, Luật chuyển giao công nghệ… Bên cạnh đó, VKIST hoạt động theo mô hình Viện nghiên cứu hợp đồng (giống KIST) nên vai trò của doanh nghiệp là đặc biệt quan trọng: vừa là nơi đặt hàng, là đơn vị cùng tham gia thực hiện, vừa là đầu ra tiêu thụ sản phẩm nghiên cứu. Đặc biệt, Bộ KH&CN cần phải có chính sách thu hút, tuyển dụng và giữ chân người tài làm việc tại VKIST để có đóng góp vào sự nghiệp phát triển KH&CN và đổi mới sáng tạo của Việt Nam.
Kế hoạch, phương hướng trọng tâm 2024 “xây dựng mạng lưới kết nối các doanh nghiệp tiềm năng”
Trên cơ sở kết quả hoạt động của 9 tháng đầu năm, Phó Viện trưởng phụ trách đã đề xuất kế hoạch công tác 3 tháng cuối năm 2023 và nhiệm vụ trọng tâm 2024. Các nhiệm vụ chính gồm: Hoàn tất thủ tục đóng gói Dự án VKIST, hoàn thiện Báo cáo hoàn thành, Báo cáo quyết toán của cả Dự án trình Bộ KH&CN; đẩy mạnh kiện toàn bộ máy tổ chức; Thành lập Hội đồng khoa học của Viện; Triển khai Dự án bắc cầu nhằm duy trì hoạt động và kết quả của Dự án VKIST (Giai đoạn 1) theo hướng bền vững, hiệu quả; ban hành Bộ quy chế hoạt động nội bộ phục vụ vận hành mô hình mới của Viện; tăng cường hợp tác trong và ngoài nước, đặc biệt với khối doanh nghiệp trong các hoạt động nghiên cứu chung; đẩy mạnh triển khai đề tài các cấp và các đề tài hợp tác nghiên cứu chung với Hàn Quốc, doanh nghiệp; thủ tục đóng Dự án ODA giai đoạn 1.
Cũng tại kỳ họp, VKIST đã soạn thảo các Quy chế và đề xuất Hội đồng Viện thông qua để ban hành các Quy chế sau: Quy chế hoạt động của Hội đồng KH&CN của Viện; Quy chế quản lý nhân sự; Quy chế quản lý, mua sắm tài sản công; Quy chế quản lý chuyển giao công nghệ; Quy chế Chi tiêu nội bộ; Thông qua việc thực hiện Dự án bắc cầu (2024-2025); Thông qua việc chuẩn bị Dự án VKIST giai đoạn 2 trong thời gian tới; Thông qua chủ chương kiện toàn Ban lãnh đạo Viện: Bổ nhiệm 01 Viện trưởng và Bổ nhiệm 01 Phó Viện trưởng.
VKIST cũng hướng tới xây dựng mạng lưới kết nối các doanh nghiệp tiềm năng nơi có nhu cầu ứng dụng công nghệ vào sản xuất sản phẩm của mình. Hiện nay, Viện đang từng bước thiết lập mạng lưới doanh nghiệp này xoay quanh các hướng nghiên cứu chính của VKIST. Các doanh nghiệp tiềm năng được giới thiệu các công nghệ mà Viện đang và sẽ thực hiện nghiên cứu, trao đổi nhu cầu sử dụng công nghệ của doanh nghiệp, qua đó đến gần hơn với nhu cầu áp dụng công nghệ của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp cũng có thể “đặt hàng nghiên cứu” đối với VKIST thông qua các hình thức như hợp tác nghiên cứu chung, dịch vụ khoa học và công nghệ. VKIST gọi đây là “nghiên cứu dựa theo nhu cầu của thị trường”, được coi là bước đi quan trọng trong công tác chuyển giao công nghệ cũng như mục tiêu hoạt động của Viện.
Ông Vũ Đức Lợi chia sẻ, với mô hình hoạt động mới, có tham khảo mô hình hoạt động của Viện Khoa học và công nghệ Hàn Quốc (KIST), VKIST hướng tới thực hiện các hoạt động chuyển giao công nghệ trong và ngoài nước, đặc biệt là Hàn Quốc. VKIST đặt mục tiêu sẽ là Trung tâm công nghệ (Technology Hub) trong hoạt động chuyển giao nghệ giữa Việt Nam và Hàn Quốc, là đầu mối hỗ trợ doanh nghiệp Hàn Quốc tiếp cận thị trường Việt Nam cũng như hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường Hàn Quốc. Thông qua hoạt động này, VKIST là cầu nối trong hoạt động khoa học và công nghệ nói chung, chuyển giao công nghệ nói riêng giữa Việt Nam và Hàn Quốc.
VKIST cũng kết nối chặt chẽ với các trường đại học và viện nghiên cứu hàng đầu của Việt Nam và Hàn Quốc trong việc thực hiện các nghiên cứu KH&CN. Thông qua các hợp tác chặt chẽ này, làm gia tăng hàm lượng công nghệ trong các nghiên cứu, nâng cao năng lực nghiên cứu cho đội ngũ nghiên cứu của VKIST, đặc biệt những nghiên cứu của VKIST sẽ bắt kịp được với xu hướng công nghệ, dòng chảy công nghệ trong cộng đồng KH&CH Việt Nam.
Trong thời gian tới, VKIST sẽ tham gia các hoạt động hỗ trợ chuyển giao công nghệ có liên quan như “chợ công nghệ”, “tư vấn công nghệ”, đây cũng là phương thức mà VKIST mong muốn xây dựng để gắn kết cộng đồng trong công tác chuyển giao công nghệ, qua đó xây dựng thương hiệu, hình ảnh của VKIST.
Sau khi lắng nghe các báo cáo, Hội đồng Viện đã thảo luận và đánh giá cao những kết quả VKIST đã đạt được trong 9 tháng đầu năm 2023, kế hoạch công tác và ngân sách năm 2023 - 2024,. Hội đồng Viện cũng đề nghị VKIST tiếp tục nỗ lực kiện toàn bộ máy tổ chức, nhanh chóng mở rộng hợp tác với khối doanh nghiệp và đối tác nước ngoài. Đặc biệt, Hội đồng đã thống nhất thông qua các nội dung sau: (i) đề xuất bổ nhiệm Viện trưởng, Phó Viện trưởng để trình Bộ KH&CN triển khai các thủ tục tiếp theo; (ii) đề xuất thay đổi cơ cấu tổ chức; (iii) các quy chế hoạt động. Ngoài ra, Hội đồng Viện cũng đề nghị VKIST phối hợp để khởi động lại hoạt động của Tổ tư vấn về cơ chế quản lý nhân sự đặc thù cho Viện, đặt mục tiêu hoàn thiện cơ chế nhằm thu hút được nhân sự giỏi về làm việc, cống hiến cho đất nước.
Phát biểu bế mạc cuộc họp, Thứ trưởng Bộ KH&CN, Chủ tịch Hội đồng Viện, Bùi Thế Duy bày tỏ tin tưởng và giao trọng trách cho Lãnh đạo VKIST cố gắng, quyết tâm hơn nữa trong việc tích cực triển khai các kế hoạch, mục tiêu đề ra trên cơ sở chủ trương đã được Hội đồng Viện thông qua để tiếp tục phát triển như kỳ vọng của hai Chính phủ và trở thành biểu tượng tiêu biểu nhất cho mối quan hệ hợp tác chiến lược giữa hai nước Việt Nam – Hàn Quốc./.
Các thành viên Hội đồng Viện VKIST chụp ảnh lưu niệm