Ngày 25/12, Câu lạc bộ Nhà báo Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã công bố kết quả cuộc bình chọn 10 sự kiện khoa học và công nghệ (KHCN) nổi bật năm 2023.
Các lĩnh vực được bình chọn gồm: Cơ chế chính sách; khoa học xã hội và nhân văn; khoa học tự nhiên; khoa học ứng dụng; tôn vinh nhà khoa học; hội nhập quốc tế.
Đây là năm thứ 18 hoạt động này được Câu lạc bộ Nhà báo KHCN Việt Nam tổ chức với sự tham gia của các phóng viên, biên tập viên chuyên theo dõi lĩnh vực KHCN của các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương.
Trao chứng nhận tặng các đại diện được bình chọn trong 10 sự kiện khoa học và công nghệ nổi bật năm 2023. Ảnh:VKIST/Ngọc Anh
“Hệ thống tích hợp xử lý nước nhiễm phèn, nhiễm mặn tại VKIST” nằm trong 10 sự kiện KHCN Việt Nam nổi bật được bình chọn nhiều nhất. Điều này là kết quả với những nỗ lực đáng kể của VKIST trong việc thúc đẩy nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ hiện đại.
Tình trạng xâm nhập mặn ở đồng bằng sông Cửu Long đang diễn biến ngày càng phức tạp. Hầu hết các nguồn nước đều nhiễm phèn và mặn với hàm lượng khác nhau, nhất là vào mùa khô. Bên cạnh đó, phèn sắt và phèn nhôm cũng là vấn đề lớn trong việc xử lý và cung cấp nước sạch cho người dân. Do đặc thù ở khu vực này, phèn sắt và nhôm tồn tại ở dạng phèn humic và fulvic, khó có thể loại bỏ bằng phương pháp thông thường. Các công nghệ lọc màng có thể đáp ứng được yêu cầu nước sạch tuy nhiên chi phí vận hành và bảo dưỡng rất lớn, do màng lọc thường xuyên phải thay thế.
Công nghệ lọc nước nhiễm phèn và nhiễm mặn đã được Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam - Hàn Quốc (VKIST) và Viện Khoa học và Công nghệ Hàn Quốc (KIST) cùng nghiên cứu từ năm 2021, trải qua nhiều quá trình thử nghiệm trên nhiều vùng nhiễm mặn và nhiễm phèn khác nhau, tại đồng bằng sông Cửu Long đến tháng 9 năm 2023, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam - Hàn Quốc (VKIST) đã tối ưu hóa và hoàn thiện công nghệ để xử lử lý nước nhiễm phèn, nhiễm mặn tại đồng bằng sông Cửu Long.
PGS. TS Vũ Đức Lợi – Viện trưởng Viện VKIST chia sẻ tại buổi Lễ. Ảnh:VKIST/Ngọc Anh
PGS. TS Vũ Đức Lợi – Viện trưởng Viện VKIST cho biết: “Công nghệ được tích hợp hệ thống keo tụ, lắng, kết hợp hệ vi lọc, hệ lọc RO và cuối cùng là khử khuẩn bằng đèn UV trước khi đưa vào bình chứa nước sạch để sử dụng. Toàn bộ hệ thống được thiết kế trong container 20 feet, dễ dàng di chuyển, bảo đảm tính di động, đáp ứng nhu cầu cấp nước ăn, uống cho trường học, cụm dân cư, các cơ quan công sở và khu công nghiệp. Hệ thống sử dụng năng lượng mặt trời giúp tiết kiệm chi phí vận hành. Bên cạnh đó, hệ thống được thiết kế thông minh, chế độ vận hành tự động, dễ sử dụng. Hệ thống xử lý nước phèn, nước lợ thành nước sạch, đạt tiêu chuẩn nước ăn uống theo Quy chuẩn của Bộ Y tế QCVN 01-2009/BYT, với công suất 12 khối/ngày đêm. Công nghệ ban đầu đã được triển khai thử nghiệm tại trường tiểu học Thạnh Hải, huyện Thạnh Phú tỉnh Bến Tre vào tháng 7/2022, hệ thống vận hành ổn định và cung cấp nước cho trên 500 học sinh. Tuy nhiên, hệ thống vận hành chưa thông minh và modul điện mặt trời phải lắp riêng, chưa tích hợp trong hệ thống container. Do đó công suất tối đa chỉ đạt 5 khối/ngày đêm và chi phí vận hành để sản xuất 1 khối nước sạch khoảng 1.800 đồng. Đến tháng 9/2023, modul điện mặt trời đã được tích hợp trong hệ thống xử lý, chế độ vận hành tự động, được thiết kế thông minh, công suất xử lý của hệ thống đạt 12 khối/ngày đêm và dễ sử dụng, ngoài ra còn có chế độ tái sử dụng nước thải của quá trình lọc RO cho vệ sinh công cộng. Nhờ quá trình tối ưu hóa này, chi phí vận hành để sản xuất 1 khối nước sạch đã giảm xuống 1400 đồng. Lãnh đạo VKIST cho biết, các hệ thống cấp nước này sẽ được lắp đặt tại tỉnh Sóc Trăng và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long vào năm 2024. Các hệ thống cấp nước này sẽ được lắp đặt tại tỉnh Sóc trăng và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long vào năm 2024”.
Đây cũng là tiền đề, đồng thời là cơ hội để VKIST thực hiện tầm nhìn - sứ mệnh của mình. VKIST không ngừng nỗ lực mở rộng và đổi mới để trở thành một Viện đa ngành, đa lĩnh vực hàng đầu về nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ hiện đại phục vụ cho các ngành công nghiệp và sự phát triển kinh tế bền vững của Việt Nam.
Hệ thống tích hợp xử lý nước mặn, nước phèn tại VKIST
Các hệ thống đang sử dụng tại Đồng bằng sông Cửu Long