Ngày 18/5 được chọn là Ngày KH&CN Việt Nam bởi ngày này gắn với một sự kiện lịch sử. Đó là vào ngày 18/5/1963, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến dự và phát biểu tại Đại hội lần thứ nhất của Hội phổ biến Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam: "Khoa học phải từ sản xuất mà ra và phải trở lại phục vụ sản xuất, phục vụ quần chúng, nhằm nâng cao năng suất lao động, không ngừng cải thiện đời sống của nhân dân, bảo đảm cho chủ nghĩa xã hội thắng lợi”. Trong lời nói ngắn gọn nêu trên, Hồ Chủ tịch đã chỉ rõ nguyên lý, mục tiêu và sứ mệnh cao cả của khoa học và công nghệ. Lời dạy của Hồ Chí Minh đã trở thành kim chỉ nam cho nền KHCN Việt Nam trong suốt chặng đường bảo vệ và xây dựng đất nước hơn 50 năm qua. Ngày 18-6-2013, tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật KH&CN (sửa đổi) năm 2013 với nhiều nội dung đổi mới mạnh mẽ. Tại Điều 7 Luật KH&CN năm 2013 đã quy định: "Ngày 18-5 hàng năm là Ngày KH&CN Việt Nam".
Từ năm 2014 đến nay, Ngày KH&CN Việt Nam 18/5 đã trở thành ngày truyền thống, ngày hội quan trọng của của những người làm công tác nghiên cứu khoa học, quản lý khoa học, của các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.
Đây cũng là dịp để biểu dương và tôn vinh những nhà khoa học, đội ngũ cán bộ KH&CN; tuyên truyền, phổ biến các thành tựu KH&CN, kết quả hoạt động đổi mới sáng tạo, nâng cao vai trò, vị thế của KH&CN; thu hút các cá nhân hoạt động KH&CN là người Việt Nam ở nước ngoài và chuyên gia nước ngoài tích cực tham gia hoạt động KH&CN tại Việt Nam; khơi dậy niềm tự hào về trí tuệ Việt Nam, tinh thần đam mê lao động sáng tạo, nghiên cứu khoa học trong các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ Việt Nam nhằm góp phần xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ khoa học trong tương lai.
Đối với VKIST, Ngày KHCN Việt Nam có ý nghĩa đặc biệt quan trọng không chỉ bởi VKIST là một tổ chức KHCN mà đây còn là ngày thành lập Viện. Hưởng ứng ngày KH&CN Việt Nam năm nay và 4 năm thành lập Viện VKIST đã phát động lên kế hoạch tổ chức các chuỗi sự kiện nhăm tuyên truyền, phổ biến về ngày KHCN, quá trình hình thành và phát triển Viện tới toàn thể cán bộ Viện cũng như các nhà khoa học, các em học sinh, cụ thể như sau: Tổ chức Lễ kỉ niệm 4 năm thành lập Viện VKIST; Tổ chức đón Đoàn các lãnh đạo của các Bộ, ngành, Hội Liên hiệp Phụ nữ và Hội Nữ Trí thức đến tham quan và nghe giới thiệu, chia sẻ về những hướng nghiên cứu của VKIST; Tổ chức đón các học sinh tham quan, tham gia chương trình khám phá khoa học lắp ghép mô hình nhằm tạo sự hứng thú cho các em cũng như truyền cảm hứng, khơi dậy niềm đam mê tìm hiểu khám phá khoa học; Tổ chức các sự kiện quảng bá hình ảnh và hướng nghiệp cho sinh viên.
